En sondan başlayalım. Kelime ez-ber-len-mez, öğrenilir. Bazıları ezberinin kuvvetli olduğunu ve listeler halinde kelimeleri tabir yerindeyse kısa süre içerisinde yalayıp yuttuklarını söyleseler de biz kelimenin ezberlenmeyeceğini düşünenlerdeniz. Hadi diyelim ki "sabır törpüsü" bir yöntem olan ezberle, yüzlerce kelime öğrendiniz. Peki bu kelimeleri sabrınızı törpülediğinize değecek kadar uzun süre aklınızda tutabilecek misiniz? En fazla 1 ay sonra bu kelimeleri unuttuğunuzu görerek verdiğiniz emeğe üzülmeyecek misiniz? 
 

Bu durum size tanıdık geldi mi? Eğitim hayatınız boyunca sınavlar için ezberlediğiniz onlarca kavramı unuttuğunuz gibi, yabancı dildeki kelimeleri -dili ister sınav isterse günlük konuşma için öğreniyor olun- ezberlerseniz u-nu-ta-cak-sı-nız. Peki bunun yerine kelime öğrenmeyi öğrenmek ister misiniz? Ya da bilmediğiniz bir kelimeyle karşılaştığınızda ışık gören tavşan gibi kalakalmak yerine, nasıl harekete geçeceğinizi bilmek güzel olmaz mıydı? Yanıtınız evet ise bizi dinlemeye devam edin ya da yok ben ezberciyim diyenlerdenseniz size hayatınızda mutluluklar dileriz. Kib bye.

Öğrenmeyi öğrenmek. Hımm güzel ve afilli duruyor. İnanın öyle, ama bilmeniz gereken çok önemli bir şey var. Çok çaba sarfetmeniz gerekiyor. Peki nasıl öğrenmeyi öğrenebilirsiniz? Bağlamdan kelime öğrenme yöntemiyle. 
 

Bağlamdan Kelime Öğrenme Yöntemi

Bu yöntem hedef sözcüğü bulunduğu cümle bağlamında(n) öğrenmek olarak tanımlanabilir. Bunun için yapmanız gerekenler:

• Seviyenize ve ilgi alanlarınıza uygun keyifli bir İngilizce metin bulun.
• Parçayı cümlelere ayırın.
• Her cümlede anlamını bilmediğiniz en az bir hedef kelime olsun ve bu kelime dışındaki tüm kelimelerin anlamlarına sözlükten bakın
• Cümleyi çevirmeye çalışın(korkmayın deneyin)
• Bu çeviriyi zihninizde toparlayın veya yazın
• Şimdi hedef kelimeyi tahmin edin ve tahmininiz ile sözlükteki gerçek anlamı karşılaştırın. 
   

Kolay mı? Elbette kolay değil, ama hangi kalıcı öğrenme kolay gerçekleşir ki? Buradaki amaç hedef kelimenin bulunduğu bağlamdaki diğer kelimelerle ikişkilendirilerek öğrenilmesi. Bu sayede kelime ile başka bir cümlede karşılaşıldığında yine etrafında benzer türden sözcükler olacağından, hatırlanması kolaylaşacaktır. Dolayısıyla kelime benzer bağlamlarda tekrar edilerek öğrenme kalıcı hale gelecektir.

Bununla birlikte, bağlamdan öğrenme yöntemi devamlı olarak çok farklı kelimelerle pratik yapıldıkça öğrenmeyi öğrenme konusunda önemli adımlar atmış olacaksınız. Bunun sonucunda da bilmediğiniz kelimelerle karşılaştığınızda paniğe kapılmadan cümledeki diğer sözcüklerden anlamını tahmin etmeye çalışacaksınız. 

Bağlamdan tahmin konusunda pratikleştikçe artık herhangi bir metni okurken kelime tahmin konusunda kendinize güveniniz artacaktır. Bu sayede duraksamadan metni okumaya devam edecek, sadece bazı kelimelerin anlamlarını-eğer çok gerekliyse- tahmin edeceksiniz.

İngilizce-İngilizce Sözlüklerden Öğrenme

Bağlamdan öğrenme konusunda belli bir pratiklik kazandıktan sonra, İngilizce-İngilizce sözlükler yardımıyla öğrenme altyapınızı hem pekiştirebilir hem de zenginleştirebilirsiniz. İki işlemi aynı anda da yürütebilirsiniz. 
 

Longman, Cambridge, Oxford vb tek dilli sözlükler dilde kelimelerin en çok kullanılan örnek cümle yapılarına(yani bağlamlarına) yer verirler. Bu sayede öğrenmiş olduğunuz kelimeleri pekiştirmek işin bu sözlüklerden daha fazla örnek cümle okuyarak kendinizi geliştirebilirsiniz. Her yeni örnek cümlede kelimenin farklı kullanımlarını görerek yeni karşılaşabileceğiniz bağlamlara hazırlıklı hale geleceksiniz.

Ayrıca bu sözlükler kelimelerin ve hatta bazem cümlelerin okunuş/söylenişlerine de yer vermektedir. Bu sayede sözcüklerin doğru telaffuzlarını öğrenerek ve gün içerisinde kendi kendinize söylerek İngilizce konuşma ve dinleme becerinizi de geliştireceksiniz. 
 

Sonuç

Kelime öğrenimi dil öğreniminin vazgeçilmez gerekliliklerinden birisidir. Böylesine büyük bir gereksinimi karşılamak elbette ki kolay olmayacaktır. Yeterli ve kalıcı düzeyde kelime öğrenimi takdir edersiniz ki basit ve öğrenmeye katkısı olmayan geleneksel yöntemlerle sağlanamaz. Bu basit yöntemlerden olan ezberden kurtulup doğru yöntemler uygulamaya başlamak kendiniz için yapacağınız en doğru yatırım olacaktır. 
 

Bu yazımızda teori ve pratik yöntemlerini verdiğimiz bağlamdan kelime öğrenimi yöntemini seviyenize uygun(kelime bakımından yüzde 60'ına hakim olduğunuz metinler) aracılığıyla uygulamaya başlayın. Öğrendiğiniz yeni kelimeleri ister hemen ister bir süre pratik kazandıktan sonra İngilizce-İngilizce sözlüklerde verilen daha fazla örnek cümle içerisinde çevirilerle pekiştirin. Bir süre sonra kelimelerin kalıcılığının arttığını farkedecek ve okumalarınızdan keyif almaya başlayacaksınız. 
 

Burada anlattığımız yöntemlerle, kelime öğreniminizde devrim yaratabilmenize yardımcı olmaya çalışıyoruz. Siz de kabul edersiniz ki algı değişimini yaratmak-eski yöntemleri ezber vb yıkmak-, tamamıyla sizin öğrenmeyi öğrenerek ne kadar başarılı olmak istediğinizle ve bu sayede ne kadar azimle çaba göstereceğinizle alakalı bir konu. Ama şunu söyleyebiliriz ki sonuç bu çabaya değecektir. Çünkü bir süre sonra her elinize aldığınız metni kahveniz eşliğinde duraksamadan okuduğunuz günlere ulaştığınızda, gösterdiğiniz azim ve kararlılık için kendinize teşekkür edeceksiniz.